Zwaarder door stress? Dat kan zeker!

In mijn vorige blog stoppen met stesseten, heb ik je een aantal tips gegeven om de drang naar eten in de hand te houden.

Stess kan positieve effecten hebben, het kan je een flinke adrenaline stoot geven, waardoor je dat doet wat je moet doen om bijvoorbeeld je deadline te halen. Maar aanhoudende stress heeft vrijwel altijd negatieve effecten. Deze effecten zijn dat je je sneller moe voelt, je druk en chaotisch kan zijn en dat je niet lekker in je vel zit.

Maar waarom kan stress een negatieve invloed op  je gewicht hebben? Dit komt niet alleen door het stresseten.

Tijdens stress maakt je lichaam drie stresshormonen aan:
– adrenaline
– noradrenaline
– cortisol

Adrenaline

Adrenaline is een kort-termijn-stresshormoon. Sommigen vinden dit zelfs een prettig gevoel.  Je hartslag neemt bijvoorbeeld toe en het bloed wordt dikker.

Noradrenaline

Zorgt ervoor dat je hart beter gaat pompen en verhoogt de bloeddruk tijdens de stress. Ook dit gaat allemaal heel snel.

Cortisol

Cortisol zorgt ervoor dat je stress toch onder controle houdt.  Door stress gaat je lichaam (je bijnieren) het hormoon cortisol aanmaken. Het verhoogt de bloedsuikerspiegel. Cortisol houd je lichaam wel alert, want je moet nog wel kunnen vluchten. Hierdoor worden andere processen in je lichaam op een laag pitje gezet. Alle aandacht gaat uit naar de stress-situatie. De stofwisseling wordt daarom ook stilgezet, terwijl je juist wel meer behoefte krijgt om te eten, want juist dit cortisol hormoon, zorgt ook voor het ontstaan van een hongergevoel.

Waarom gebeurt dit? 

Het stresshormoon cortisol zet het lichaam aan tot het opslaan van vetten. Deze vetten worden vooral opgeslagen in de buik, omdat juist deze cellen heel gevoelig zijn voor stress.

In situaties met stress heeft je lichaam snel extra energie nodig. Deze energie haalt het lichaam uit glucose. Je hebt glucose (suiker) in je bloed, onder meer dankzij koolhydraten die je gegeten hebt. Glucose wordt met behulp van het hormoon insuline uit het bloed gehaald en opgeslagen als glucosevoorraad in je spiercellen en andere cellen in het lichaam. Als het lichaam extra glucose nodig heeft, voor bijvoorbeeld bewegen, werken of lezen, dan kan het lichaam dit snel uit deze glucosevoorraad vrij maken. Deze in de spieren opgeslagen glucose heet glycogeen.

Door het hormoon cortisol krijgt glycogeen een seintje om zich weer om te zetten naar glucose. Deze glucose blijft rondhangen in je bloedbaan. Door de aanhoudende stress blijft de productie van cortisol hoog, waardoor er dus steeds weer glycogeen omgezet wordt in glucose, dat vervolgens in het bloed terecht komt.

Insuline is het hormoon dat ervoor zorgt dat teveel aan glucose weer uit het bloed gehaald wordt en wordt opgeslagen als glycogeen. Insuline wordt aangemaakt wanneer er te veel glucose in het bloed is (bijvoorbeeld door een hoge cortisol concentratie in je bloed of na een maaltijd met veel snelle koolhydraten). Insuline ruimt het teveel aan glucose in het bloed als het ware op.

Doordat de stress aanwezig blijft zal cortisol steeds weer een seintje geven dat het glycogeen weer omgezet moet worden naar glucose, met een te hoge glucose stijging in het bloed tot gevolg. Insuline ruimt de glucose direct weer op. Door de stress blijven cortisol en insuline ruzie met elkaar maken over de glucose: cortisol wil de glucose in het bloed hebben en insuline wil de glucose opslaan als glycogeen.

Doordat de glucose niet terecht kan in de spieren, blijft de glucose concentratie in het bloed te hoog. Het lichaam gaat dan als alternatief glucose opslaan in vetcellen.  Cortisol en insuline zorgen dus samen voor extra vervoer van glucose uit het bloed naar de vetcellen. Je lichaam maakt hiermee een reservevoorraad vet aan. Je wordt zwaarder.

Daarnaast kunnen je bijnieren uitgeput raken als zij voortdurend cortisol moeten aanmaken. Dit kan als effect hebben dat je schildklier minder goed gaat functioneren. Je verbranding gaat omlaag. Ook hierdoor kom je aan in gewicht.

Hoe zit het dan met dat steeds terugkerende hongergevoel bij stress?

Door de hoge cortisol en insuline spiegels in het bloed wordt de glucose, die je via je boterhammen, rijst, pasta, fruit of koekjes hebt binnen gekregen, erg snel weer uit je bloed gehaald. Je bloedglucose daalt. Je hebt geen glucose voorraad in je bloed en je voelt je snel hongerig. Je wilt al weer iets eten, terwijl je net gegeten hebt.

Herken jij jezelf in deze blog over stress, meer honger en zwaarder worden? Laat je reactie achter.